Khi có dấu hiệu bất thường ở hệ tiêu hóa hoặc do sinh hoạt, trẻ sơ sinh sẽ bị đầy hơi chướng bụng. Cha mẹ cần sớm phát hiện và khắc phục để tránh cho trẻ bị khó chịu, quấy khóc và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Tại sao trẻ sơ sinh bị đầy bụng
Trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa vẫn chưa phát triển hoàn thiện, đặc biệt trẻ sơ sinh 1 tháng tuổi bị đầy bụng là tình trạng diễn ra phổ biến vì trong 13 tuần đầu đời hệ tiêu hóa vẫn còn đang học cách vận hành từ khả năng dung nạp, hấp thụ cho đến bài tiết. Thức ăn vẫn chưa được vận chuyển và tiêu hóa hiệu quả khiến bé bị đầy bụng và nôn.
Trẻ sơ sinh bị đầy hơi chướng bụng
Ngoài ra, trẻ sơ sinh với hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện còn thường xuyên thiếu hụt những loại vi khuẩn có lợi trong đường ruột để bổ sung chức năng cho enzyme giúp cho tiêu hóa. Khí nổi bị kẹt trong ruột non và ruột già trong quá trình bú hoặc khóc khiến dịch dạ dày không đi theo dòng chảy thông thường được khiến áp lực tích tụ gây đau và căng bụng. Khí cũng sinh ra trong quá trình tiêu hóa hay do hoạt động của vi khuẩn ruột. Khi bị đầy bụng chướng bụng trẻ thường có xu hướng cong lưng, co chân rồi duỗi da nên mẹ có thể để ý quan sát để biết khi nào con đang khó chịu vùng bụng.
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị đầy hơi
Sự xuất hiện của các túi khí nổi trong hệ thống tiêu hóa khiến trẻ sơ sinh bị đầy hơi quấy khóc, khó chịu. Tình trạng này xuất hiện ở cả trẻ bú mẹ và trẻ bú bình do các nguyên nhân:
Không tiêu hóa được các protein trong sữa
Hệ tiêu hóa của trẻ vẫn còn rất non nớt, không xử lý được hết các protein trong thức ăn của mẹ có trong sữa mẹ hoặc protein từ sữa ngoài khiến trẻ nôn trớ, khó tiêu, đầy bụng.
Quá tải đường lactose từ sữa
Trẻ đầy hơi có thể do dạ dày bé không tiêu hóa được lactose có trong sữa mẹ hoặc sữa công thức. Nguyên nhân chủ yếu do cơ thể trẻ cung cấp đủ enzyme lactase cho quá trình tiêu hóa “giải quyết” được toàn bộ đường lactose được dung nạp vào cơ thể.
Quá tải đường lactose từ sữa cũng có thể gây đầy hơi ở trẻ sơ sinh
Dùng kháng sinh hoặc thuốc
Kháng sinh và thuốc có khả năng tiêu diệt vi khuẩn trong đường ruột kể cả có hại và có lợi khiến hệ tiêu hóa của bé bị rối loạn, gây ra tình trạng chướng bụng, đầy hơi.
Chế độ dinh dưỡng của mẹ
Trong thời gian cho con bú, thực phẩm mà mẹ ăn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa mẹ cho bé bú. Nếu như mẹ sử dụng thực phẩm gây đầy hơi như các loại đậu, súp lơ, bắp cả, yến mạch, đào, lê, bơ... thì cũng khiến bé có nguy cơ đầy hơi cao.
Thức ăn không hợp với độ tuổi
Nhiều gia đình cho trẻ ăn dặm từ sớm, hoặc ăn các thực phẩm mà hệ tiêu hóa của trẻ vẫn chưa xử lý được sẽ dẫn đến ứ đọng trong đường ruột. Vi khuẩn lên men hoạt động sinh ra nhiều hơi hơn dẫn đến chướng bụng, đầy hơi.
Ăn nhiều bữa quá gần nhau
Trẻ sơ sinh có dạ dày nhỏ nên phải chia thành nhiều bữa thì bé mới có đủ dưỡng chất và năng lượng cần thiết. Nếu như trẻ ăn quá nhiều một lúc hoặc các bữa liên tiếp khiến trẻ không đủ thời gian tiêu hóa thì sẽ dẫn đến trẻ đầy bụng nôn trớ. Thức ăn chưa kịp tiếp hóa bị đẩy xuống đường ruột khiến trẻ đi ngoài, chướng bụng.
Thức ăn ôi thiu, nhiễm khuẩn
Thức ăn ôi thiu, nhiễm khuẩn không nghi ngờ gì chính là thủ phạm khiến trẻ nôn ói, tiêu chảy, viêm ruột. Nhiều loại vi khuẩn có khả năng lên men thức ăn nên chúng tiếp tục sinh sôi mùi chua với những thức ăn đã ôi thiu trong đường ruột gây chướng bụng, đầy hơi.
Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh đầy hơi chướng bụng
Ợ hơi
Cơ thể có phản ứng ợ hơi để loại bỏ không khí trong dạ dày ra ngoài. Nếu ợ hơi khó khăn hoặc ợ nhiều đến nôn trớ thì đây là dấu hiệu đầy hơi nghiêm trọng hơn.
Trẻ ợ hơi để loại bỏ không khí trong dạ dày ra ngoài
Nôn trớ
Nôn trớ kèm ợ hơi là tình trạng mà hầu hết trẻ sơ sinh đều gặp phải. Vì thành phần trong sữa, ăn quá nhiều hoặc quá nhanh cũng khiến đầy hơi, chướng bụng.
Chướng bụng
Trẻ nuốt phải quá nhiều hơi sẽ cản trở hoạt động của hệ tiêu hóa, tạo áp lực lên dạ dày và ruột gây sưng chướng bụng khiến bé đau đớn khó chịu.
Xì hơi nhiều và liên tục
Trẻ sơ sinh thường xì hơi 15-20 lần mỗi ngày, nếu xì hơi liên tục nhiều hơn thì có thể do bé bị đầy hơi chướng bụng
Quấy khóc nhiều
Bé quấy khóc nhiều không phải do đói, nóng, lạnh, bị côn trùng cắn hay sợ hãy thì rất có thể do đầy hơi chướng bụng. Mẹ cần dựa vào thói quen của trẻ để biết tiếng khóc có khác thường không rồi mới có thể đưa ra phán đoán.
Trẻ đầy hơi chướng bụng dễ quấy khóc
Khó ngủ, ngủ không yên giấc
Trẻ sơ sinh bị đầy hơi chướng bụng khiến bé khó chịu, khó ngủ, ngủ không yên giấc, quấy khóc.
Cách chữa đầy hơi cho trẻ sơ sinh
Thông thường, triệu chứng trẻ sơ sinh bị đầy hơi chướng bụng sẽ có thể tự khỏi sau thời gian ngắn. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài khiến trẻ mệt mỏi, kiệt sức, quấy khóc thì mẹ có thể áp dụng những biện pháp sau:
Bổ sung men tiêu hóa hoặc thuốc chống đầy hơi
Mẹ có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia để lựa chọn loại men tiêu hóa hoặc thuốc chống đầy hơi cho trẻ khi thấy bé có dấu hiệu đầy hơi chướng bụng. Tuy nhiên phương pháp này không có hiệu quả nếu như trẻ bị đầy hơi do nguyên nhân quá tải lactose.
Để bé ợ thường xuyên
Khi bú sữa mẹ hay bú bình, bé đều nuốt phải nhiều không khí thừa. Lúc này mẹ nên cho bé bú có đoạn nghỉ ngắt quãng để bé ợ hơi, đẩy không khí thừa ra ngoài cơ thể. Một số tư thế mà mẹ có thể áp dụng để bé ợ hơi dễ dàng như:
- Cho bé ngồi tựa bụng vào cánh tay mẹ
- Cho bé đứng tựa đầu vào vai mẹ
- Để bé nằm sấp trên đùi mẹ
Ôm bé tựa đầu vào mẹ để dễ ợ hơi
Mẹ có thể cho bé ợ hơi vào khoảng thời gian chuyển từ bầu ngực này sang bầu ngực kia, hoặc khi con đã bú được nửa bình để đẩy bớt phần hơi thừa trong bụng ra ngoài trước khi bú tiếp. Đây là cách cho bé bị nôn trớ, trào ngược hay ọc sữa.
Động tác đạp chân và massage bụng cho trẻ
Mẹ có thể cho trẻ nằm ngửa, giúp bé đạp chân như đang đi xe đạp để giải phóng bớt không khí thừa trong bụng. Bên cạnh đó mẹ massage vùng bụng làm tăng nhu động dạ dày, kích thích ruột đào thải phần hơi thừa để bé không bị chướng bụng, giúp bé dễ chịu hơn.
Thực hiện động tác bằng cách dùng ba ngón tay ấn nhẹ lên vùng bụng và di chuyển theo hình tròn xuôi kim đồng hồ.
Cho bé uống nước
Mẹ cần đảm bảo cho trẻ trên 6 tuổi uống đủ nước mỗi ngày. Thiếu nước cũng là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị chướng bụng nên lúc này chỉ cần bổ sung nước cho bé là được.
Chườm nóng bụng
Mẹ thực hiện chườm nóng cho trẻ tránh đầy hơi, chướng bụng bằng cách sử dụng khăn tay ấm, nhúng vào nước nóng vắt khô. Đợi cho khăn có độ ấm phù hợp thì gấp gọn, để lên bụng bé, có thể cố định lại nhẹ nhàng. Hơi nóng và sức nặng giúp đẩy hơi trong bụng bé ra dễ dàng.
Thay đổi dụng cụ cho con bú
Nếu trẻ thường xuyên bị chướng bụng thì mẹ cần thay đổi bình bú cho bé, giảm bớt lượng hơi thừa khi mút sữa vào.
Chú ý tư thế bú của trẻ
Khi bú, mẹ nên đặt bé ở tư thế đầu cao hơn so với dạ dày để sữa trôi xuống dạ dày. Phần không khí thừa ở trên có thể dễ dàng được ợ ra ngoài. Bình sữa nâng hơi dốc để hạn chế lượng không khí thừa hút vào bụng trong quá trình bú.
Cho bé bú theo tư thế đúng tránh đầy hơi chướng bụng
Trên đây là những thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử trí khi trẻ sơ sinh bị đầy hơi chướng bụng. Nếu như đã áp dụng hết các phương pháp ở trên mà tình trạng bé vẫn không cải thiện thì mẹ nên đưa bé đi gặp bác sĩ khắc phục. Hi vọng rằng bài viết này sẽ giúp ích cho các mẹ trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho trẻ.
Bình luận
Bài viết liên quan