Vitamin A là một trong những vi chất tốt cho cơ thể con người. Tuy nhiên, với chế độ dinh dưỡng không hợp lý mà số lượng trẻ em bị thiếu vitamin A ngày một nhiều. Vậy dấu hiệu trẻ thiếu vitamin A là gì? Nguyên nhân cũng như cách điều trị như thế nào? Hãy cùng với Mái ấm nhỏ tìm hiểu kỹ những thông tin này trong bài viết dưới đây nhé.
Vai trò của vitamin A đối với cơ thể
Trên thế giới có khoảng 3 triệu trẻ em bị khô mắt do thiếu vitamin A dẫn tới mù lòa cùng với 251 triệu trẻ em thiếu vitamin tiền lâm sàng. Vậy vitamin có những tác dụng gì trong cơ thể của con người?
- Vitamin A tham gia vào việc hoạt động của mắt trong điều kiện ánh sáng không đảm bảo. Khi thiếu vitamin A không được cung cấp đầy đủ thì khả năng nhìn trong tối của bạn sẽ bị giảm. Hiện tượng này còn gọi là quáng gà
- Vitamin A bảo vệ mô giác mạc mắt, mô dưới da, khí quả, ruột non… tránh khỏi những vi khuẩn có hại cho cơ thể.
- Hệ miễn dịch trong cơ thể cũng có sự góp phần của vitamin A. chúng có khả năng kháng lại bệnh tật, vi khuẩn… Việc không được bổ sung vitamin A kịp thời, các bé sẽ tất dễ bị mắc bệnh
- Vitamin A góp phần vào hệ miễn dịch của cơ thể, giúp cơ thể phát triển, tăng trưởng bình thường.
Vai trò của vitamin A với cơ thể
Đặc biệt là với trẻ sơ sinh, trẻ em và phụ nữ có thai, vitamin A lại vô cùng quan trọng. Các bệnh về đường hô hấp, tiêu chảy, nhiễm trùng… sẽ rất dễ dàng có cơ hội phát triển nếu thiếu vitamin A.
Tổ chức Y Tế đã đưa ra tiêu chí đánh giá việc thiếu vitamin A ở trẻ em trong độ tuổi từ 0 đến 1 tuổi cụ thể như sau:
- Trẻ được cung cấp trên 400mcg/ngày trong một khẩu phần ăn sẽ cung cấp được khoảng 20kg vitamin ở gan thì không bị thiếu vitamin A
- Trẻ được cung cấp 200 – 400mcg/ngày trong một khẩu phần ăn sẽ hấp thụ được 10- 20 mg vào gan thì có nguy cơ bị thiếu vitamin A với các biểu hiện như chậm lớn, kém ăn, dễ bị mắc bệnh ngoài da
- Trẻ chỉ được cung cấp dưới 200mcg/ngày trong khẩu phần ăn thì hấp thụ được dưới 10mg vitamin A vào gan nên có thể dễ dàng bị quáng gà, nhuyễn giác mạc.
Dấu hiệu trẻ thiếu vitamin A
Cũng chính vì tầm quan trọng của vitamin A như vậy, các mẹ cần theo dõi và phát hiện sớm những biểu hiện của trẻ khi thiếu chất để có thể bổ sung kịp thời. Dấu hiệu của trẻ bị thiếu vitamin A là:
- Quáng gà: Những đứa trẻ bị thiếu vitamin A thường có biểu hiện bị quáng gà, tế bào biểu mô bị sừng hóa và nổi lên trên bề mặt kết mạc có màu trắng rất dễ nhìn thấy, trẻ thường ngại nhìn ánh sáng, mắt khô, hay chảy nước mắt khi bất chợt thấy ánh sáng. Khi nhìn một vật trong điều kiện ánh sáng yếu thì thường nheo mắt.
- Dễ bị mắc các bệnh về đường hô hấp, tiêu chảy, nhiễm trùng: Khi không có vitamin A hỗ trợ, hệ miễn dịch trong cơ thể giảm sút là điều kiện tốt để các vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể. Việc không phát hiện kịp thời sẽ khiến bệnh tình của trẻ ngày một nặng hơn và có thể dẫn đến nguy cơ bị tử vong.
- Trẻ chậm tăng trưởng, sụt cân: Đây cũng là biểu hiện của việc trẻ bị thiếu vitamin A cùng với các khoáng chất khác, các bé chậm tăng cân, thậm chí là bị sụt cân, lười chơi, mệt mỏi, kém ăn và dễ bị suy dinh dưỡng.
- Thiếu máu ở trẻ em và người lớn: Vitamin A có vai trò vận chuyển sắt bổ sung cho máu, nếu thiếu chất dinh dưỡng này thì rất có thể gặp tình trạng thiếu máu.
- Da bé luôn khô ráp, sần sùi, kém sức sống: Việc thiếu máu cùng với nguy cơ mắc nhiều bệnh về da cũng ảnh hưởng tới làn da của bé. Làn da khá khô, thiếu sức sống, sần sùi và dễ mắc các bệnh ngoài da.
- Phụ nữ đang mai thai và cho con bú thiếu vitamin A rất dễ ảnh hưởng tới sự phát triển của bé. Đặc biệt là trong thời kỳ bầu bí và đang con con bú, mẹ không bổ sung thiếu vitamin A thì đồng nghĩ với việc con cũng bị thiếu vì nguồn dinh dưỡng chủ yếu được cung cấp từ sữa mẹ.
Trẻ chậm tăng trưởng, sụt cân
Nguyên nhân thiếu vitamin A là gì?
Có khá nhiều nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin A, tuy nhiên chúng mình chia làm hai nguyên nhân chính bao gồm:
Khẩu phần ăn bị thiếu hụt
Cơ thể do không được cung cấp đầy đủ vitamin A là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh ở trẻ em. Mặt khác, việc cơ thể không tự tổng hợp được vitamin từ thức ăn khiến trẻ ngày càng một còi cọc, gầy yếu và bị quáng gà. Bạn nên hạn chế những bữa ăn nhiều mỡ bởi chúng có khả làm giảm hấp thụ vitamin A (chất béo có khả năng làm tan vitamin A). Các em bé sơ sinh không được bú sữa mẹ cũng rất dễ bị thiếu vitamin A do sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ nhỏ.
Khẩu phần ăn bị thiếu hụt chất dinh dưỡng
Bệnh nhiễm khuẩn và ký sinh trùng
Có khá nhiều bệnh liên quan tới việc thiếu vitamin A như: tiêu chảy, viêm đường hô hấp, giun sán, giun đũa, sởi, viêm da… Ký sinh trùng tiêu chảy xâm nhập hoặc giun các loại vào cơ thể sẽ làm giảm khả năng hấp thụ vitamin A ở đường ruột, kéo theo khả năng bị nhiễm khuẩn đường hô hấp. Đặc biệt khi trẻ bị mắc bệnh sởi thì lượng vitamin A trong cơ thể bị giảm mạnh và virus sởi tác động vào hệ thống niêm mạc làm giảm chức năng của vitamin. Với những trẻ không được chữa sởi nhanh chóng thì rất có thể bị suy dinh dưỡng, biến chứng gây vô sinh (ở nam) và ảnh hưởng tới tính mạng.
Trẻ dễ mắc các bệnh về thiếu vitamin A như tiêu chảy, viêm đường hô hấp, cảm cúm...
Những loại thực phẩm nào giàu vitamin A có nhiều trong tự nhiên
Để có thể cân bằng lại vitamin A trong cơ thể, bổ sung kịp thời chất dinh dưỡng cho những trẻ em bị bệnh do thiếu hụt vitamin thì các mẹ cần bổ sung kịp thời các loại thực phẩm giàu vitamin A thông dụng trong từng bữa ăn. Với phụ nữ đang mang thai và cho con bú thì cần ăn nhiều hơn nhưng không quá 5.000 µg một ngày.
- Gan động vật chứa khá nhiều dưỡng chất cùng với vitamin A, vitamin B rất tốt cho cơ thể. Bạn có thể dễ dàng tìm mua gan các loại như gan bò, gan lợn, gà, vịt… để về chế biến
- Lươn: thịt lương có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và vitamin A phong phú
- Trứng vịt lộn: Món ăn chứa nhiều vitamin A và beta carotene rất tốt cho phụ nữ có bầu và cho con bú
- Trứng gà: trong 100gram trứng gà có chứa tới 700 µg vitamin A
- Gấc là nguồn nguyên liệu và thuốc quý chữa các bệnh về mắt bởi hàm lượng vitamin trong loại quả này lên tới 21.756 µg.
- Sữa bột toàn phần: 1 gram sữa bột toàn phần có chứa 318 µg vitamin A rất có lợi cho trẻ nhỏ
Các thực phẩm giàu vitamin A trong tự nhiên
Ngoài ra còn khá nhiều loại rau củ quả có chứa vitamin như cả bẹ xanh, cà rốt, bơ, phomai… Hãy xác định chính xác số lượng vitamin A nạp vào cơ thể để có kế hoạch ăn uống phù hợp cho cả mẹ và bé.
Làm thế nào để phòng ngừa thiếu vitamin A
- Cho mẹ bầu ăn những thức ăn giàu dinh dưỡng, vitamin để bổ sung đầy đủ các chất cho bé ngay từ khi còn trong bụng mẹ
- Trẻ từ 0 – 6 tuổi chỉ cần bú sữa mẹ là có thể đủ vitamin A cần thiết. Nếu mẹ có biểu hiện bị thiếu vitamin A thì mẹ cần tăng cường ăn thức ăn giàu vitamin để bổ sung cho bé
- Với trẻ em thì cần có chế độ ăn uống hợp lý, thức ăn đa dạng, nhiều rau xanh
- Tiêm ngừa các bệnh đầy đủ
- Có thể bổ sung vitamin cho các bé qua đường uống
- Định kỳ từ 3 – 6 tháng đưa bé đi khám bác sĩ một lần để phát hiện và phòng ngừa bệnh kịp thời.
Tiêm phòng ngừa bệnh đầy đủ cho trẻ
Trên đây là những dấu hiệu nhân biết, nguyên nhân cũng như cách phòng ngừa thiếu vitamin A ở mẹ bầu và trẻ nhỏ, bạn có thể tham khảo và tìm ra phương pháp chăm sóc trẻ toàn diện nhất.
>>> Xem thêm: Dấu hiệu trẻ thiếu Vitamin C và cách phòng ngừa
Bình luận
Bài viết liên quan